Chưa đọc Proust nhưng mình khá thích cuốn “Proust có thể thay đổi cuộc đời bạn như thế nào” của Alain de Botton vì những quan điểm sống được nói tới trong đó.
Về sống chậm
- Proust có thói quen muốn tìm hiểu kỹ càng về mọi thứ. Ông không thích những câu miêu tả chung chung như “Hôm nay tôi tới trường.” Ông sẽ hỏi “Anh tới trường lúc nào, trước khi thực sự bước qua cổng trường anh làm gì? Con đường tới trường thế nào? Dọc hai bên đường có gì không? Thời tiết hôm đó thế nào?…” Proust muốn biết thật tường tận mọi thứ vì điều đó giúp ông vẽ ra được một bức tranh tổng thể. Điều này làm mình nhớ tới những tác giả lớn như Tolkien của The Lord of the Ring hay Rowling của Harry Potter, để viết nên những câu chuyện như vậy, các tác giả này đã phải tưởng tượng ra cả một thế giới. Rất nhiều chi tiết của thế giới đó sẽ không được nhắc tới trong truyện nhưng lại rất cần thiết để tác giả xây dựng trọn vẹn câu chuyện của mình.
- Mục tin vắn của các tờ báo thể hiện sự thiếu tôn trọng đối với những sự kiện đang xảy ra xung quanh chúng ta. Ví dụ, chúng ta sẽ dễ dàng đọc được những tít báo kiểu như “Đắm tàu ở Mê-hi-cô khiến 29 người chết.” Từng đấy thông tin là không đủ, vì một sự kiện bản thân nó có nhiều thứ để nhắc tới hơn.
Về tình bạn
- Proust cho rằng khi ta nói chuyện với một người thì ta cần phải nói về những điều người đó quan tâm chứ không phải điều ta quan tâm.
- Việc trò chuyện với một người bạn không giống với việc viết cho một người bạn. Vì trong lúc trò chuyện, chúng ta thường bị phân tán bới vô vàn mọi thứ đang diễn ra xung quanh, đồng thời chúng ta cũng khó có thể sửa được những lời mình nói ra. Trong khi viết thì khác, chúng ta có nhiều thời gian hơn để sửa câu chữ của mình.
Về sự sáo rỗng
- Proust phê phán sự sáo rỗng trong diễn đạt và mong muốn mọi người sẽ để tâm hơn đến những điều mình nhìn thấy, tìm những cách miêu tả mới hơn để người đọc có thể thật sự cảm nhận được những điều tác giả muốn nói đến. Bản thân mình từ trước tới nay vẫn luôn cố gắng để không dễ dãi trong câu chữ, ví dụ nếu mình muốn khen một cuốn sách, mình sẽ không nói là cuốn sách này hay/sâu sắc mà sẽ tìm nhiều cách diễn đạt khác nhau để người đọc hiểu được sự hay/sâu sắc của cuốn sách đó.
Về việc thưởng thức các tác phẩm nghệ thuật
- Chúng ta cần thưởng thức các tác phẩm nghệ thuật bởi bản chất nghệ thuật của tác phẩm đó, chứ không phải thưởng thức những thứ được thể hiện trong tác phẩm đó. Ví dụ thế này, bạn xem một bức tranh rất đẹp về Paris và bạn muốn tới Paris ngay để tận mắt chứng kiến cảnh đẹp đó. Proust sẽ phản đối điều này vì điều người nghệ sĩ mong muốn qua tác phẩm của họ là bạn sẽ nhìn thế giới của bạn bằng đôi mắt của người nghệ sĩ chứ không muốn bạn nhìn vào thế giới của người nghệ sĩ qua đôi mắt của bạn. Tức là trong trường hợp này, bạn nên học cách cảm nhận vẻ đẹp của Hà Nội như người nghệ sĩ đã cảm nhận vẻ đẹp của Paris.
Và còn rất nhiều những đoạn phân tích thú vị khác trong “Proust có thể thay đổi cuộc đời bạn như thế nào” khiến mình phải suy ngẫm.
Chấm điểm theo thang điểm review của mình: 3/5
May 25, 2020 at 10:48 am
Có một bạn ngày xưa học thêm Văn với tao cũng đọc nhiều Proust. Thấy hay post trên fb có vẻ tri thức. Để khi nào phải đọc thử 😀